Yazar: Kevin Eikenberry
Bir sonraki toplantınızda bir Edison, Einstein ya da Mozart bulunması harika olmaz mıydı? Toplantınızda bir deha olsa, daha iyi sonuçlar alabileceğinize inanıyor musunuz? Bu kişilerin bir sonraki toplantınızda hazır bulunmayacağını söyleyen ilk kişi olmama izin verin. Ama işi kolaylaştırmak için yapabileceğiniz bazı şeyler var. Grubun daha iyi çalışmasına yardımcı olması için kullanabileceğiniz birtakım teknik ve taktikler. Bu yazıda, dehaların stratejilerinden örnekler bulacak (Michael Michalko’nun Mayıs 1998 tarihli The Futurist’te yayımlanan “Bir Deha Gibi Düşünmek” başlıklı yazısından uyarlanmıştır) bunları herhangi bir grupta uygulamanın yollarını öğreneceksiniz.
Dehalar, sorunlara farklı yönlerden bakarlar.
Bu stratejinin anahtarı, grubun yeni bakış açıları kazanmasına yardımcı olmaktır. Bir grup, genellikle belli bir çözüm ya da sebebe “takılı” kalır. Hedef, grubu biraz yavaşlatmak ve durumlarına farklı açılardan bakmalarına yardım etmek olmalıdır. Grup herhangi bir biçimde ilk adımı atmaya hazırlandığında, onları durdurmaya çalışın ve yeni bir bakış açısı edinmeye yönlendirin. Sorunu yeniden kavramsallaştırmalarını sağlayın.
Nasıl yapacaksınız?
Grup bir yaklaşım üzerinde uzlaştığında, odadan dışarı çıkmalarını sağlayın. Geri döndüklerinde, soruna başka bir açıdan nasıl bakılacağını anlatın. Gruptan, bu durumun ele alınabileceği farklı üç ya da daha fazla bakış açısı yazmasını isteyin. Bu listeden bir maddeyi seçip grubun durumu yeniden ele almasını sağlayın. (Grup yeterince büyükse, alt grupların farklı bakış açıları üzerinde çalışmasını sağlayın.) Durumu yeni bakış açılarından değerlendirmek için harcanan süre, ilk analiz kadar sıkı geçmelidir. Grup bir kez yeniden analizi tamamlayınca, bütün sonuçları incelemelerini sağlayın. Bu noktada, tüm veriler emirlerine amade olacak biçimde, en iyi kararı vermeleri için onları teşvik edin.
Dehalar, yeni bileşimler yaratırlar.
Bazen dehalar, yeni fikirlerle karşımıza çıkmazlar; ama büyük ilerlemeler kaydetmek için mevcut fikirleri birleştirirler.
Nasıl yapacaksınız?
Grup birkaç olası çözüm bulmuşsa (muhtemelen yukarıdaki adımların bazılarını kullanarak), birini seçmektense, bunları birleştirmeye çalışmalarını söyleyin. Şu tür sorularla onları harekete geçirin:
• A ile B’yi bir arada nasıl yaparsınız?
• Bir yandan riskleri minimum düzeye indirirken, bir yandan da A ve B’den nasıl yararlanırsınız?
Dehalar ilişkileri zorlarlar.
Bu, gruplarda rahatlıkla kullanabileceğiniz en büyük ve dahiyane strateji olabilir.
Nasıl yapacaksınız?
Listede her zaman birkaç (ya da birçok) farklı öge bulundurun. Grup bir noktada sıkışıp kaldığında, sorunları ile listenizdeki ögelerden biri arasında ilişki kurmalarını isteyin. (İsterseniz, ögelerin fotoğraflarını da bulundurabilir; böylece gruptakilerin yaratıcılıklarını artırabilirsiniz.) Bu ilişkiler zorlanabilir; bu da bir buluşa kaynaklık edebilir.
Not: Bazı gruplar ya da bireyler, bir fikri saçma bulup onunla alay edebilirler. Bunu kabul edin; ama yine de onları denemeye teşvik edin. Şaşırtıcı biçimde memnun kalabilirler. Ayrıca, niteliğin nicelikle doğru orantılı olduğu kuralının burada da geçerli olduğunu hatırlayın. Gerçek anlamda ilerleme kaydetmeden önce bir ya da iki zorlanmış ilişkiyi deneme ihtiyacı duyabilirsiniz.
Dehalar, düşüncelerini gösterirler.
Bu strateji, genellikle grup toplantılarında kullanılır; ama yalnızca en düşük seviyede. Bir grubun çalışmalarını sunum defteri ya da beyaz tahta üzerine kaydetmek, bu yönde atılmış minik bir adım olabilir; ama bunu bir sonraki düzeye (dehaların düzeyine!) çekmek için, daha fazla görselliğe ihtiyacınız vardır.
Nasıl yapacaksınız?
Grubun üyelerinden, bir sorunla ilgili çözümlerini ya da çözümü uygulamanın sonuçlarını resmetmelerini isteyin. Bazı çözümlere hemen bakmak istiyorsanız, alt grupların bunu farklı senaryolar için yapmasını sağlayın. Grubu (grupları) bunu görselleştirmeye ve tüm fikri kapsayacak hale getirmeye yönlendirin. Amaç, iletişim kurmaktır; grubu sanatsal yeteneklerle donatmak değil. Gruplar çizimlerini bitirdiğinde, yeni fikirlerin ya da fikir kombinasyonlarının bulunup bulunmadığını görmek için hepsini gözden geçirin.
Dehalar, zıt yönlerde düşünürler.
Durumunuzu tam zıt haliyle ele almak ya da zıt bir soru sormak, genellikle önemli bilgiler sağlayabilir.
Nasıl yapacaksınız?
Gruptan, işleriyle doğrudan ilgili bir soru sormak yerine, zıt bir soru sormalarını isteyin. Örneğin, soru “Yeni müşterileri nasıl çekebiliriz?” ise, “Müşterilerimizi kendimizden nasıl uzaklaştırırız?” diye sorduğunuzda daha fazla yeni fikir ve görüş ortaya çıkabilir. Zıt soruya verilen yanıtlarla, böyle bir sonuçtan kaçınmak için taktik ve planlar geliştirilebilir.
Dehalar mecazlı düşünürler.
Aristotle mecazların dahiliğin göstergesi olduğuna inanmıştır. Bunlar Aristotle için önem taşıyorsa, bizim için de önem taşımalıdır!
Nasıl yapacaksınız?
Gruptan, kendi durumunu başka bir şeyle (yukarıda bahsedilen listeniz için başka bir yer) karşılaştırmasını isteyin. Grup, kendi durumu ile rastgele ögeler arasında ne kadar çok mecaz (ya da benzerlik) kurarsa, o kadar iyi olur. Görüşler, bu bağlantıların tartışılmasını takiben ortaya çıkacaktır. Gruptan, durumu neyle karşılaştırabileceklerini size söylemelerini de isteyebilirsiniz ki bu, mecazlı düşünmeyi başlatmanın bir başka yöntemidir.
Dehalar, kendilerini fırsatlara hazırlarlar.
Bir grup söz konusu olduğunda, bu durum, daha çok, bir çözüm uygulamaya alındıktan sonra uygun olur. “Fırsatlara hazırlanma”, iki şeyi yapma isteğiyle daha da gelişecektir: hataları kabul etmek ve kararın ya da çözümün sonuçlarını inceleyerek zaman geçirmek.
Nasıl yapacaksınız?
Bir karar alındıktan sonra, grubu, kararın sonuçlarını gözden geçirmek için bir zaman çizelgesi hazırlamaya ikna edin. Grubun bu karara varması için geçirdiği süreci tartışmak üzere de zaman ayrılabilir. İş ve sonuçlar üzerinde düşünürken, çoğu zaman, yeni fikir ve ilerleme yolları bulunabilir. Bu zamanı harcama kararı, nadiren bir grubun doğal eğilimi olmaktadır. Grup dinamikleri, daha ziyade, sonuç ya da karara varma, “bu ögeyi listeden atmaya” hazır olma ve devam etme yönündedir. Kolaylaştırıcı rolüyle, gözden geçirme sürecini teşvik ederek önemli bir değer sağlayabilirsiniz.